یادگیری شطرنج

آموزش شطرنج

یادگیری شطرنج : شطرنج یکی از بازهای است که بسیاری از افراد دوست دارند آن را یادبگیرند ، شطرنج یک بازی دو نفره است که با استفاده از مهره های با نام شاه ، وزیر ، اسب ، سرباز ، رخ ، فیل بر روی یک صفحه با 64 مربع سیاه وسفید است .در نهایت بازی شطرنج منجر به برند یا تساوی بین بازی کنان است .
در ادامه این پست قصد داریم شما را با نحوه ی بازی و قوانین این بازی آشنا کنیم .

گذشته ای در مورد بازی شطرنج

در سده ی ششم میلادی بازی شطرنج از شمال غربی هند آغاز شد . شاهان هند معتقد بودند که یادگرفتن جنگ سبب می شود تا تصمیم گیری ها بر اساس شجاعت و شکیبایی باشد . به همین دلیل تصمیم گرفتند جنگ را مدل سازی کنند . به همین دلیل این بازی توسط امپراتوری گوپتا شکل گرفت و آن را چاتورانگا نام گذاری کردند .
پس از مدت ها بازی شطرنج در زمان امپراتوری خسروانوشیروان ساسانی به ایران وارد شد ، اوایل بازی شطرنج با نام چترنگ در ایران نامگذاری شد . البته اروپا در شطرنج تغییراتی را ایجاد کرد و برای آن قوانین تازه ی را وضع نمود و به تدریج به قهرمانی شطرنج جهان بنیان گذاری شد . البته در نهایت باید بدانید که در طول جنگ جهانی دوم شطرنج دارای هرج و مرج های شد و بعد از آن به خود شکل تازه ای گرفت .

شناخت مهره های شطرنج

هر مهره در شطرنج امتیاز و ارزش شخصی داشته است و با نمادهای ویژه ی نوشته می گردند .
سرباز : (Pawn)
سرباز یا به عبارت دیگر پیاده یکی از مهره های است که در شطرنج نقش مبارز را داشته است . این مهره جز مهره های کم ارزش است و جابه جای های محدودی داشته است . البته سرباز در میدان جنگ نقش مهمی دارد .

در شروع بازی هر شخص برای خود 8 مهره سرباز در اختیار داشته است که در در ردیف جلوی تمام مهره ردیف شده اند . سرباز به عنوان ضعیف ترین مهره ای است که در شطرنج وجود داشته است و تنها در هر حرکت یکبار می تواند به جلو برود . البته برای حرکت اول می تواند تا دو خانه به سمت جلو برود . این مهره ها نیز توانایی این را دارند که به صورت مورب مهره های حریف را بزنند . در رابطه با سرباز نکات مهمی وجود دارد مثلا سرباز نمی تواند به عقب بر گردد و زمانی که مهره ی در جلوی حرکت او قرار دارد یعنی حرکتش مسدود شده است . زمانی که سرباز در صفحه شطرنج به واپسین خانه می رسد ، به جز شاه هر مهره دیگر دلخواه می تواند با او جایگزین شود . این عمل را در واقع ارتقا یا پیشرفت می گویند . در چنین حالتی عموما وزیر را به جای سرباز قرار می دهند ، در صورتی که یدکی برای وزیر وجود نداشته باشد می توان به جای سرباز ، رخ یا هر مهره ی دیگری را قرار داد .
اسب : ( Knight)
یکی دیگر از مهره های شطرنج اسب است که شما می توانید در هر جهت به صورت ال این مهره را جابه جا کنید . از لحاظ حرکتی این مهره می تواند یک خانه به سمت راست یا چپ یا دو خانه به سمت پایین حرکت کند . در صفحه شطرنج اسب با هر حرکت رنگ خانه ی خود را تغییر می دهد . به صورت کلی می توانیم بگوییم که حرکت اسم به دسته بندی زیر تقسیم می گردد :
• نخست دو خانه افقی و یک خانه عمودی حرکت می نماید .
• دوم اینکه دو خانه عمودی و یک خانه افقی حرکت می نماید .
در شروع هر بازیکن دارای 2 اسب است که آنها در کنار مهره های فیل و رخ واقع شده اند . البته فراموش نکنید که با این مهره شما می توانید دفاع سرباز را ضعیف کنید و به صورت مخفی موجب گرفتن مهره های حریفتان شوید . در تصویر زیر مهره اسب را می بینید .

فیل (Bishop) :
یکی دیگر از مهره های شطرنج فیل است که حرکت آن به صورت مورب به هر خانه ی دلخواه است . رنگ خانه های که فیل بر روی آنها قرار می گیرد هیچ گاه تغییر نمی یابد . به عنوان مثال در صورتی که این مهره از ابتدای بازی در خانه ی تیره باشد او هرگز نمی تواند بر خانه ای روشن قرار بگیرد . به واسطه مهره های دیگر می تواند مسیر فیل مسدود گردد . مانند مهره های دیگر اگر مهره ی حریفی بر سر مسیر او باشد راهش مسدود می شود .
در شروع بازی ، هر کدام از بازیکنان 2 فیل داشته اند که یکی بر خانه تیره است و دیگری بر سر خانه روشن است . از نظر ارزشی فیل دارای ارزش بیشتری از اسب است و اگر دو فیل با یکدیگر کنترل خوبی داشته باشند می توانند برای حریفشان به عنوان یک تهدید بزرگ باشند . ارزش فیل را می توان با اسب تقریبا در یک تراز نامید و از وزیر و شاه و رخ دارای ارزش کمتری است . اگر سربازی بر سر راه فیلی باشد و راه آن را مسدود کرده باشد به اصطلاح به آن فیل بد می گویند .

رخ یا قلعه (Rook) :
رخ که به آن قلعه نیز می گویند مهره ی دیگر در بازی شطرنج است که می تواند به بالا ، پایین ، راست و چپ و به طور کلی در یک خط راست تا هر خانه که بخواهد ، حرکت نمایند . در شروع بازی هر یک از بازیکنان 2 رخ داشته اند که هر کدام در گوشه ی از صفحه شطرنج قرار گرفته اند . از نظر شکل ظاهری این مهره به قلعه شبیه است که در برخی از نقاط جهان به این مهره قلعه می گویند .
از نظر واژه انگلیسی ROOK را می توان به معنای رخ نامید که از دو واژه فارسی Rokh و زبان سانسکریت “Rath” ترکیب شده است . اگر عمل کیش مات را در شطرنج شنیده اید باید بدانید که این عمل با این مهره و شاه صورت می گیرد . برای کیش مات کردن به وسیله این دو مهره از کیش مات به وسیله وزیر و شاه سخت و دشوار تر است ، به دلیل اینکه شاه حریف این امکان را دارد که رخ را بزند . در این روش باید بتوانید شاه حریف را به گوشه صفحه شطرنج بکشانید .

وزیر یا فرزین (Queen) :
وزیر که به آن فرزین نیز می گویند یکی از مهره های مهم است که در شطرنج از آن برای کیش مات کردن استفاده می شود این مهره بسیار نیرومند و حمله ور است . نخستین مات های که در ابتدا انجام می شوند توسط این مهره صورت می گیرند و به وسیله پشتیبانی مهره ای کوچک می تواند عمل کیش مات را هم عملی سازد . حرکت این مهره بدین صورت است که مهره های دیگر نیز می توانند مسیر آن را مسدود کنند . برای شروع بازی هر بازیکن دارای یک مهره وزیر است که در مجاور مهره شاه قرار گرفته است و وزیر در خانه هم رنگ خود و شاه در خانه ی غیر خود قرارگرفته است .

شاه (King) :
شاه را می توان یکی از مهم ترین مهره های شطرنج دانست البته شاه ضعیف ترین مهره شطرنج است که تنها می توانند یک خانه به همه جهات (بالا ، پایین ، راست ، چپ و جهات مورب) حرکت‌ نماید . در صورتی که شاه کیش شود ، بلافاصله در صفحه شطرنج شاه باید به خانه ای امن برود در صورتی که این کار محیا نباشد شاه بازی را می بازد . شاه این امکان را ندارد که به خانه هایی که مهره های حریف می توانند حمله ور شود ، جابه جا گردد . البته شاه می توانند مهره های حریف را بگیرد . در صورتی که شاه با گرفتن مهره ای مورد حمله مهره دی دیگر قرار گرفته شود ، اجازه گرفتن آن مهره را نخواهد داشت .


اگر یکی از مهره های حریف به شاه حمله کند به اصطلاح به آن می گوییم شاه کیش شده است . برای بیرون شدن از منطقه کیش شاه سه راه داشته است : اول این که در صفحه به خانه ای امن حرکت نماید . دوم اینکه مهره‌ ای خودی جلوی منطقه کیش قرار گرفته باشد و جلوگیری از کیش حریف را انجام دهید . سوم اینکه مهره‌ ای خودی ، مهره حمله‌ ور شده به شاه را بزند . در صورتی که شاه نتواند از وضعیت کیش رها شود به اصطلاح می گوییم شاه کیش مات شده و بازی را می بازد .

حرکات مهره ها :
x ها خانه‌ هایی می باشند که توسط می تواند مهره‌ های حریف زده شوند .
● ها خانه‌ هایی می باشند که مهره‌ ها می‌توانند به آن خانه‌ ها حرکت‌ کنند.

نماد و شکل نوشتاری مهره ها :
هر مهره در شطرنج حروف ویژه‌ ای دارد که به وسیله آن نشان می‌دهند. حروف مهره‌ ها مانند زیر تعریف شده است :
سرباز (به انگلیسی 🙁 Pawnبا نماد P
اسب (به انگلیسی ( Knight‏: با نماد N
فیل (به انگلیسی 🙁 Bishop‏ با نماد B
رخ (به انگلیسی : ( Rook‏ با نماد R
وزیر (به انگلیسی 🙁 Queenبا نماد Q
شاه (به انگلیسی 🙁 King با نماد K

ارزش مهره ها :
هر مهره در شطرنج دارای ارزشی است که در ادامه برای شما خواننده عزیز بیان شده است :
ارزش وزیر : ۹ امتیاز (به اندازه ۹ سرباز می‌ارزد(
ارزش رخ : ۵ امتیاز (به اندازه ۵ سرباز می‌ارزد(
ارزش فیل : ۳ امتیاز (به اندازه ۳ سرباز می‌ارزد(
ارزش اسب : ۳ امتیاز (به اندازه ۳ سرباز می‌ارزد)
ارزش سرباز : ۱ امتیاز

2.5/5 - (2 امتیاز)

نظرات در مورد : یادگیری شطرنج

0 دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *